امروز شما مى‏بینید، می شنوید، می خوانید که در مسائل گوناگون این منطقه، همه‏ى قدرتهاى جهانى عقیده دارند که حضور ایران، وجود ایران، رأى ایران تعیین‏کننده است. این را دشمنان درجه یکِ ما هم، دارند می گویند که براى حل مسائل خاورمیانه یا مجموعه‏ى کشورهاى این منطقه، بدون حضور ایران هیچ تصمیمى قابل گرفتن و قابل عمل شدن نیست. این کجا و آن وضعیت کجا که کشور بزرگ ایران با آن تاریخ، با آن میراث عظیم تاریخى گذشته‏اش، با آن مردم، مجموعاً یک مهره‏اى باشد در دست سلطه‏گران و استعمارگران که هر جور میخواهند جا به جایش کنند، از او استفاده کنند، از او بهره ببرند؛ مردم هم به حساب نیایند.
 از لحاظ اقتصادى هم منابع کشور در اختیار آنها؛ نفت کشور، امکانات گوناگون کانى، امکانات گوناگون انسانى، وضعیت سوق‏الجیشى، همه در اختیار دیگران بود تا هر جور که میخواهند از آن استفاده کنند. این تحول عظیم، این بود.
 البته این تحول، معانى دیگرى هم دارد. ملتى که این اراده را دارد، این قدرت را دارد که یک چنین نظام سیاسى‏اى را به یک نظام مطلوب و مردمى متحول کند، در کار اقتصاد خود، در کار عمق دادن و گسترش دادن به فرهنگ خود، در راه اخلاق انسانى خود، در راه پیاده کردن عقاید قلبى خود، موفقیتهاى ناگزیرى حتماً خواهد داشت، که داشت. این، آن تحول عظیم بود که عده‏اى آن را نفهمیدند، عده‏اى هنوز هم نمیفهمند.
 قدرتهاى بزرگ - که هدفشان جز قهر و سیطره‏ى بر ملتها نیست - حاضر نیستند بفهمند که وقتى یک ملت بیدار شد، وقتى یک ملت ارزش عزم و اراده‏ى خودش را فهمید، وقتى یک ملت دانست که اگر بخواهد و تصمیم بگیرد و عمل بکند، هیچ قدرتى در مقابل او نمیتواند بایستد، با یک چنین ملتى دیگر نمیشود درافتاد. ممکن است هزینه‏هائى را بر این ملت تحمیل کنند؛ اما تسلط بر آن ملت دیگر ممکن نیست؛ به بردگى کشیدن آن ملت دیگر ممکن نیست؛ تحمیل کردن عقاید خود و خواست خود بر آن ملت دیگر ممکن نیست. این را هنوز هم قدرتهاى بزرگ نمیتوانند بفهمند.

19/11/1387